Ahmet Yaşar Zengin (Emekli Akademisyen)
Köşe Yazarı
Ahmet Yaşar Zengin (Emekli Akademisyen)
 

“Evangelist” ve “Evangelistler”

Evangelist kavramı yıllardır kafamızı meşgul etti. Hele son zamanlarda Evangelistler, ABD ile ilişkilendirilince Evangelist kavramı daha da çok önem taşımaya başladı. Bu kadar önem taşıyan kelime hakkında bilmediklerimiz çoktur…   Ülkemizde dini bir kavram söz konusu olduğunda bazı kişiler tepki gösteriyor. Aslında “Evangelist” kavramı da dini bir kavramdır. İşte ülkemizdeki dini kavramlara karşı çıkanlar, “Evangelist” kavramına modernleşme olarak bakıyor. Lüx bir kavram olarak bakıyor. Batının tekniğidir diye bakıyor… Dini kavramların getirdiği uygulamaları şeriat diye algılarken “Evangelist” kavramını  demokrat kavramıyla eş değer düşünüyor. İşte bu yanlış anlamaları ortadan kaldırmak için Evangelistler konusunda bilgi vermeyi düşündüm.   2018 Aralık ayında İstanbul Beykoz’da deniz kenarında bir çay ocağında çay içiyordum. Mütevazı bir yer. Siyasetten uzak, dedikodudan uzak bir yer olarak düşünürken kelli felli üç kişi masama oturdular. Merhabadan sonra cemaatlerden konuyu açtılar. Cemaatlerin ülkemize getirdikleri zararlardan bahsettiler. Bana da onaylatmak için;   Öyle değil mi birader, Öyle de bu durum sadece bizim için geçerli değildir. ABD için de durum aynıdır. Anlamadık. ABD’nin cemaatler ile ne alakası vardır? Sinirli bir şekilde: Birader ne iş yapıyorsun? Üniversite de öğretim görevlisi idim. Emekliye ayrıldım. Beş altı sene özel üniversitede görev yaptım. Bölümün? Eğitim Fakültesi, Türkçe öğretmenliği, Allah bilir, öğretmen adaylarına Evangelistleri yanlış anlatmışsınız. Yani çok kötü bir şey olduğunu anlatmışsınız. Hayır. Öğretmen adaylarına ne anlattığımı izin verirseniz size de anlatayım. Buyurun Evangelist Nedir? Matta, Markos, Luka ve Yuhanna tarafından yazılmış dört kanonik incilin her birine “Evangel” denir. Yunanca “iyi haber” ya da “genel olarak kabul edilen gerçek” anlamına gelen evangelion dan gelmektedir. Bu kelimeden türetilerek, incil yazarlarına “Dört Evangelist” denmiştir. Evanjelist ve Evanjelik   Evangelizm sözcüğü Kitab-ı Mukaddes’e dönmek veya yönelmek anlamına gelir. Evangelist ve Evangelik kelimeleri farklı anlamlara gelmektedir. Evangelist sözcüğü en basit anlamıyla “Hristiyanlık bildirisini vaaz eden, yayan kişi” anlamına gelir. Evangelik sözcüğü ise daha çok Protestan Kilisesi’nin muhafazakâr kesimini nitelemek için kullanılır. Evangelikler, ABD’yi kuran ve tutuculuğuyla bilinen Protestan mezhebi Puritenler’in devamıdır. Buradan şunu anlıyoruz ABD’nin kuruluşunda Protestan mezhebi Puritenler’in etkisi olduğunu görüyoruz. Zaten böyle olmasaydı ABD Hristiyanları arkasına alamazdı. Yani bizdeki cemaatlerin bir versiyonu…   EVANGELİZM NE ANLAMA GELİR? Evangelizm merkezli bu akımın mensuplarına ve zamanla liberal Protestanlar haricindeki tüm Protestanlara Evangelik denmeye başlanmıştır (20. yüzyılın sonları, 21. yüzyılın başı). Ayrıca Martin Luther, reformları esnasında kurduğu kilise hareketi için bu ismi kullanmıştır. Bu nedenle Kıta Avrupası’nda Evangelik sözcüğü, Protestan veya Lutherci olarak algılanır.   Evangelizmin Temelleri Evangelizmin temelleri İngiliz George Whitefield (1715-1770), Methodizm’in kurucusu John Wesley (1703-1791) ve Amerikalı filozof ve teolog Jonathan Edwards (1703-1785) tarafından atılmıştır. Bu üç kişi Amerika’nın en büyük Protestan mezhebi olan Baptistlerin ve Metodistlerin oluşumunun temel taşlarıdırlar.   Amerika Birleşik Devletleri’nde 1820’lerde genelde Hristiyanlık inancı için kullanılan Evangelizm 19. yüzyıldan itibaren iki ayrı koldan ilerlemeye başlamıştır. Charles G. Finney ile Amerikan halkının dönüşümünün sağlanması ile devrimcilik anlamı kazanmış diğer taraftan Playmouth Kardeşliği hareketinin kurucusu John Nelson Darby’nin öncülüğünde radikal bir dini yorumu temsil etmeye başlamıştır. Bugünkü Evangelizm Amerika’daki Hristiyan toplumunun tutucu kanadını temsil etmektedir.   Darby’nin Muafiyetçilik akımı Kitab-ı Mukaddes ve dünya tarihini yedi çağa ve veya Tanrı’nın insanlık hakkındaki takdirini gösteren yedi bölüme ayırmaktadır.   Scofield tarafından yazılan Scofield Referans Kitab-ı Mukaddesi ile 1880 ve 1890’lı yıllarda Darby’nin Tanrı, Tanrı’nın Krallığı’nı temsil eden insanlara imtiyaz vermiştir ve İsrail Kitab-ı Mukaddes’in Kıyamet zamanında önemli rol oynayacaktır öğretisi geniş kitlelerce benimsenmiştir.   Lutherci Protestanlık ile başlayan; Püritenizmle olgunlaşan; Jimmy Carter, Ronald Reagan ve Baba Bush’un başkanlıkları döneminde adım adım gelişen Evangelizm, 11 Eylül’den sonra Oğul Bush ile Küresel Emperyalizmi yönlendiren esas güç haline gelmiştir.   Şimdi İsrail Devletinin arkasında Evangelistler vardır. Kudus İsrail’in başkenti olmasının arkasında Evangelistler vardır. İsrail devlet terörü estirmesinin arkasında Evangelistler vardır. İsrail, 1,7 milyarlık İslam âleminin kırmızı çizgisini yok saymasının arkasında Evangelistler vardır. Geçmişte de haçlı seferlerinin arkasında Evangelistlerin başka bir versiyonu var idi.   Bizdeki cemaatler ile ABD’deki cemaatler arasında bir fark vardır. ABD’deki cemaatler başka ülkelerin iç işlerine karışıyor. Bizdeki cemaatler ülkemizin iç işlerine karışıyor. Bazıları da CIA’ye hizmet ediyor. Her şey bundan ibarettir.   Sayın hocam çok teşekkür ederim, verdiğin bilgilere… Bu durumda Batının hilafet kavramına niye karşı olduğunu dolaylı yönden anlattın. Sayın Hocam teşekkür ederim… Saygılarımla…
Ekleme Tarihi: 10 Şubat 2019 - Pazar
Ahmet Yaşar Zengin (Emekli Akademisyen)

“Evangelist” ve “Evangelistler”

Evangelist kavramı yıllardır kafamızı meşgul etti. Hele son zamanlarda Evangelistler, ABD ile ilişkilendirilince Evangelist kavramı daha da çok önem taşımaya başladı. Bu kadar önem taşıyan kelime hakkında bilmediklerimiz çoktur…

 

Ülkemizde dini bir kavram söz konusu olduğunda bazı kişiler tepki gösteriyor. Aslında “Evangelist” kavramı da dini bir kavramdır. İşte ülkemizdeki dini kavramlara karşı çıkanlar, “Evangelist” kavramına modernleşme olarak bakıyor. Lüx bir kavram olarak bakıyor. Batının tekniğidir diye bakıyor… Dini kavramların getirdiği uygulamaları şeriat diye algılarken “Evangelist” kavramını  demokrat kavramıyla eş değer düşünüyor. İşte bu yanlış anlamaları ortadan kaldırmak için Evangelistler konusunda bilgi vermeyi düşündüm.

 

2018 Aralık ayında İstanbul Beykoz’da deniz kenarında bir çay ocağında çay içiyordum. Mütevazı bir yer. Siyasetten uzak, dedikodudan uzak bir yer olarak düşünürken kelli felli üç kişi masama oturdular. Merhabadan sonra cemaatlerden konuyu açtılar. Cemaatlerin ülkemize getirdikleri zararlardan bahsettiler. Bana da onaylatmak için;

 

  • Öyle değil mi birader,
  • Öyle de bu durum sadece bizim için geçerli değildir. ABD için de durum aynıdır.
  • Anlamadık. ABD’nin cemaatler ile ne alakası vardır? Sinirli bir şekilde:
  • Birader ne iş yapıyorsun?
  • Üniversite de öğretim görevlisi idim. Emekliye ayrıldım. Beş altı sene özel üniversitede görev yaptım.
  • Bölümün?
  • Eğitim Fakültesi, Türkçe öğretmenliği,
  • Allah bilir, öğretmen adaylarına Evangelistleri yanlış anlatmışsınız. Yani çok kötü bir şey olduğunu anlatmışsınız.
  • Hayır. Öğretmen adaylarına ne anlattığımı izin verirseniz size de anlatayım.
  • Buyurun
  • Evangelist Nedir?
  • Matta, Markos, Luka ve Yuhanna tarafından yazılmış dört kanonik incilin her birine “Evangel” denir. Yunanca “iyi haber” ya da “genel olarak kabul edilen gerçek” anlamına gelen evangelion dan gelmektedir. Bu kelimeden türetilerek, incil yazarlarına “Dört Evangelist” denmiştir.
  • Evanjelist ve Evanjelik

 

Evangelizm sözcüğü Kitab-ı Mukaddes’e dönmek veya yönelmek anlamına gelir. Evangelist ve Evangelik kelimeleri farklı anlamlara gelmektedir. Evangelist sözcüğü en basit anlamıyla “Hristiyanlık bildirisini vaaz eden, yayan kişi” anlamına gelir. Evangelik sözcüğü ise daha çok Protestan Kilisesi’nin muhafazakâr kesimini nitelemek için kullanılır. Evangelikler, ABD’yi kuran ve tutuculuğuyla bilinen Protestan mezhebi Puritenler’in devamıdır. Buradan şunu anlıyoruz ABD’nin kuruluşunda Protestan mezhebi Puritenler’in etkisi olduğunu görüyoruz. Zaten böyle olmasaydı ABD Hristiyanları arkasına alamazdı. Yani bizdeki cemaatlerin bir versiyonu…

 

EVANGELİZM NE ANLAMA GELİR?

Evangelizm merkezli bu akımın mensuplarına ve zamanla liberal Protestanlar haricindeki tüm Protestanlara Evangelik denmeye başlanmıştır (20. yüzyılın sonları, 21. yüzyılın başı). Ayrıca Martin Luther, reformları esnasında kurduğu kilise hareketi için bu ismi kullanmıştır. Bu nedenle Kıta Avrupası’nda Evangelik sözcüğü, Protestan veya Lutherci olarak algılanır.

 

Evangelizmin Temelleri

Evangelizmin temelleri İngiliz George Whitefield (1715-1770), Methodizm’in kurucusu John Wesley (1703-1791) ve Amerikalı filozof ve teolog Jonathan Edwards (1703-1785) tarafından atılmıştır. Bu üç kişi Amerika’nın en büyük Protestan mezhebi olan Baptistlerin ve Metodistlerin oluşumunun temel taşlarıdırlar.

 

Amerika Birleşik Devletleri’nde 1820’lerde genelde Hristiyanlık inancı için kullanılan Evangelizm 19. yüzyıldan itibaren iki ayrı koldan ilerlemeye başlamıştır. Charles G. Finney ile Amerikan halkının dönüşümünün sağlanması ile devrimcilik anlamı kazanmış diğer taraftan Playmouth Kardeşliği hareketinin kurucusu John Nelson Darby’nin öncülüğünde radikal bir dini yorumu temsil etmeye başlamıştır. Bugünkü Evangelizm Amerika’daki Hristiyan toplumunun tutucu kanadını temsil etmektedir.

 

Darby’nin Muafiyetçilik akımı Kitab-ı Mukaddes ve dünya tarihini yedi çağa ve veya Tanrı’nın insanlık hakkındaki takdirini gösteren yedi bölüme ayırmaktadır.

 

Scofield tarafından yazılan Scofield Referans Kitab-ı Mukaddesi ile 1880 ve 1890’lı yıllarda Darby’nin Tanrı, Tanrı’nın Krallığı’nı temsil eden insanlara imtiyaz vermiştir ve İsrail Kitab-ı Mukaddes’in Kıyamet zamanında önemli rol oynayacaktır öğretisi geniş kitlelerce benimsenmiştir.

 

Lutherci Protestanlık ile başlayan; Püritenizmle olgunlaşan; Jimmy Carter, Ronald Reagan ve Baba Bush’un başkanlıkları döneminde adım adım gelişen Evangelizm, 11 Eylül’den sonra Oğul Bush ile Küresel Emperyalizmi yönlendiren esas güç haline gelmiştir.

 

  1. Şimdi İsrail Devletinin arkasında Evangelistler vardır.
  2. Kudus İsrail’in başkenti olmasının arkasında Evangelistler vardır.
  3. İsrail devlet terörü estirmesinin arkasında Evangelistler vardır.
  4. İsrail, 1,7 milyarlık İslam âleminin kırmızı çizgisini yok saymasının arkasında Evangelistler vardır.
  5. Geçmişte de haçlı seferlerinin arkasında Evangelistlerin başka bir versiyonu var idi.

 

Bizdeki cemaatler ile ABD’deki cemaatler arasında bir fark vardır. ABD’deki cemaatler başka ülkelerin iç işlerine karışıyor. Bizdeki cemaatler ülkemizin iç işlerine karışıyor. Bazıları da CIA’ye hizmet ediyor. Her şey bundan ibarettir.

 

Sayın hocam çok teşekkür ederim, verdiğin bilgilere… Bu durumda Batının hilafet kavramına niye karşı olduğunu dolaylı yönden anlattın. Sayın Hocam teşekkür ederim…

Saygılarımla…

Yazıya ifade bırak !
Okuyucu Yorumları (0)

Yorumunuz başarıyla alındı, inceleme ardından en kısa sürede yayına alınacaktır.

Yorum yazarak Topluluk Kuralları’nı kabul etmiş bulunuyor ve bugun15.com sitesine yaptığınız yorumunuzla ilgili doğrudan veya dolaylı tüm sorumluluğu tek başınıza üstleniyorsunuz. Yazılan tüm yorumlardan site yönetimi hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.
Sitemizden en iyi şekilde faydalanabilmeniz için çerezler kullanılmaktadır, sitemizi kullanarak çerezleri kabul etmiş saylırsınız.